RTG zębów
Czym jest RTG zębów i po co się je wykonuje?
Zdjęcie rentgenowskie ujawnia to, czego nie widać gołym okiem: próchnicę międzyzębową, zmiany okołowierzchołkowe, przebieg kanałów, ułożenie niewyrżniętych zębów czy stan kości. Cyfrowe systemy radiowizjografii pozwalają uzyskać obraz przy znacznie niższej dawce promieniowania niż tradycyjne klisze, a wynik jest dostępny od razu na ekranie z możliwością zapisu na dowolnym nośniku.
Kiedy lekarz zleca RTG?
- ból zęba o niejasnym pochodzeniu,
- podejrzenie próchnicy stycznej lub pod wypełnieniem,
- planowanie leczenia kanałowego lub kontrola po endo,
- ocena zębów zatrzymanych (np. ósemki) i zmian torbielowatych,
- planowanie leczenia protetycznego, implantologicznego lub ortodontycznego,
- kontrola rozwoju uzębienia mieszanego u dzieci.
Bezpieczeństwo i dawka promieniowania
Cyfrowe aparaty stomatologiczne emitują bardzo niskie dawki promieniowania — porównywalne lub niższe niż naturalne promieniowanie tła, które otrzymujemy każdego dnia. Dodatkowe osłony (fartuch, kołnierz tarczycowy) jeszcze bardziej ograniczają ekspozycję na narządy wrażliwe. Badanie wykonujemy tylko wtedy, gdy korzyść diagnostyczna przewyższa minimalne ryzyko — zgodnie z zasadą ALARA (As Low As Reasonably Achievable).
Interpretacja wyniku i dalsze leczenie
Po badaniu obraz trafia bezpośrednio do lekarza prowadzącego lub — na życzenie — otrzymujesz go na emailu / nośniku cyfrowym. Stomatolog omawia z Tobą wynik, wskazuje widoczne zmiany i przedstawia plan leczenia: wypełnienie, leczenie kanałowe, usunięcie zęba, zabiegi periodontologiczne lub dalszą diagnostykę (np. CBCT).
Rodzaje badań RTG zębów w naszej pracowni
RTG punktowe zęba (zdjęcie wewnątrzustne / RVG)
Obejmuje 1–2 zęby. Pozwala ocenić głębokość ubytku, długość i kształt korzeni, szczelność wypełnienia kanałowego oraz próchnicę wtórną. Najczęściej wykonywane badanie w codziennej praktyce zachowawczej i endodontycznej.
RTG panoramiczne zębów (pantomogram / OPG)
Jedno zdjęcie przedstawiające wszystkie zęby górne i dolne, stawy skroniowożuchwowe oraz część struktur kostnych szczęk. Niezastąpione przy planowaniu leczenia kompleksowego: ortodoncja, chirurgia (ósemki), implanty, ocena zębów niewyrżniętych i stanu przyzębia w ujęciu ogólnym.
Jak przebiega wizyta?
- Rejestracja i krótki wywiad: potwierdzamy dane, pytamy o ciążę, wcześniejsze ekspozycje oraz ewentualne przeciwwskazania.
- Założenie fartucha ochronnego: ołowiany lub z ekwiwalentem ołowiu, z osłoną tarczycy (zwłaszcza u dzieci).
- Ustawienie pacjenta: do zdjęcia punktowego: czujnik w jamie ustnej, pozycjonowanie lampy; do panoramicznego: podparcie brody, ustniki dystansujące, wskaźniki laserowe dla prawidłowej płaszczyzny.
- Krótka ekspozycja: trwa ułamek sekundy (punktowe) do kilku sekund ruchu ramienia aparatu (panorama); pacjent pozostaje nieruchomo.
- Natychmiastowy podgląd: obraz trafia cyfrowo do komputera; lekarz może powiększyć, zmierzyć i wysłać plik do dokumentacji lub pacjenta.
Jak się przygotować?
- Usuń kolczyki, łańcuszki i ruchome protezy w obrębie twarzy / jamy ustnej.
- Zwiąż dłuższe włosy i zdejmij opaski z metalowymi elementami – metal może zakłócić obraz.
- Jeśli jesteś (lub możesz być) w ciąży, koniecznie poinformuj personel przed ekspozycją; ocenimy konieczność badania lub przełożymy termin.
- Do panoramy: zgryź jednorazowy ustnik i zamknij usta tak, aby język przylegał do podniebienia – poprawia to czytelność obrazu.